Recensie 'Nightmare Alley'

Stanton Carlisle (Bradley Cooper) brengt zijn laatste dag door in zijn ouderlijk huis. Hij sleept een lijk naar een gat in de houten vloer, neemt een trekje van zijn sigaret, zet het hele pand in lichterlaaie en keert zijn verleden de rug toe. Vanuit dit dieptepunt, maar vol zelfvertrouwen, stapt hij in een bus en reist hij tot het eindpunt in de overtuiging dat deze reis hem uiteindelijk succes, grootsheid en rijkdom zal brengen.

Stanton komt terecht bij een rondtrekkend kermisgezelschap en hij komt als geroepen. Een van de kermisattracties, een verwaarloosde en bewust ondervoede man die als een zogenoemde Geek-attractie gebruikt wordt, is weggelopen en moet gevonden worden. In deze Geek ziet Stanton iemand die nog dieper in het leven is afgegleden dan hijzelf. Het helderziend stel, Zeena (Toni Collette) en haar hevig drinkende partner Pete (David Strathairn), nemen Stanton onder hun hoede. Pete vertelt over zijn vak, maar Stanton wil meer en beseft dat Pete's boekje dat vol staat met technieken lucratiever is dan zijn verhalen. Na een tragisch incident binnen het gezelschap voelt Stanton zich vreselijk en wil zo snel mogelijk wegkomen. Hij weet de naïeve kermisartiest Molly (Rooney Mara) te overtuigen met hem mee te gaan. Hij belooft haar een gigantische act en een rijk leven. De toekomst lijkt veelbelovend, maar Stanton overschat zijn intelligentie, wordt verblind door hebzucht en zijn droom wordt een ware nachtmerrie.

Boek vs film

Nightmare Alley (2021) is geregisseerd door de Oscarwinnende regisseur Guillermo del Toro. Hij haalt de inspiratie voor zijn verhaal uit het gelijknamige boek geschreven door William Lindsay Gresham in 1946. De verschillen zijn echter aanzienlijk. Hoewel de titel anders doet denken, is Nightmare Alley geen horrorfilm, al probeert Del Toro zijn publiek duidelijk te shockeren. Zo voegt hij meerdere moorden toe, introduceert hij een symbolische misvormde baby op sterk water en hint hij naar een gruwelijk subplot over de psychologe Dr. Lilith Ritter (Cate Blanchett), een plot dat overigens niet tot verdere uitwerking komt. Deze nieuwigheden brengt hij op beeld met grafische details; details die zowel in het boek als in de eerdere verfilming uitblijven. Uiteraard laat Del Toro ook aspecten van het oorspronkelijke verhaal weg. Het boek beschrijft voor zowel Stanton als Molly een onvermijdelijk lot, maar in de film weten we amper iets over de naïeve Molly, waardoor haar karakter nóg eendimensionaler overkomt dan waarschijnlijk bedoeld is en haar lot onduidelijk blijft.

Warme film noir

De film heeft een bijzondere ambiance. Het duistere verhaal wordt met sfeer geïnjecteerd met de warme gloed die de opnames hebben, de alsmaar bewegende camera die wel lijkt te zweven en het buitengewoon rijke setontwerp geven het gevoel van een andere wereld. Ook de sterrencast zal niet onopgemerkt blijven. Stuk voor stuk grote namen die in deze film absoluut niet voor elkaar onderdoen.

Del Toro wil zijn film niet bestempelen als louter een film noir, toch heeft Nightmare Alley er alle schijn van. Het verhaal brengt een spirituele boodschap over: er kan nooit iets goeds komen uit het kwaad, te vergelijken met verhalen van auteurs zoals John Steinbeck en Graham Greene. Nightmare Alley is waarschijnlijk niet de beste film die je ooit gezien hebt, maar zeker een die je onthouden zal.