Recensie 'The Swimmers'

Zo op papier lijkt The Swimmers (2022), dat over oorlog en vluchtelingen gaat, een zwaarmoedige film; maar dat is het gek genoeg niet. Regisseur Sally El Hosaini weet de film luchtig en hoopvol te houden zonder de boodschap die de film wil uitdragen, uit het oog te verliezen. Daarbij maakt ze dankbaar gebruik van een talentvolle cast, een vlotte cameravoering, oog voor detail, fijne kleuren en een bijpassende moderne soundtrack vol met liedjes van Sia, doet de rest.

Ten tijde van de burgeroorlog in Syrië in 2015 proberen de zussen Yusra Mardini (Nathalie Issa) en Sara Mardini (Manal Issa) – in het echte leven ook zussen – zoveel mogelijk hun leven te leiden. Ze houden van uitgaan en plezier maken maar dat de zussen ook verschillen van elkaar, wordt al snel duidelijk. Sara leeft alsof er geen morgen bestaat terwijl Yusra constant bezorgd is. Zij richt zich dan ook volledig op het zwemmen. Het is eigenlijk de droom van hun vader die als zwemmer nooit de kans kreeg een podium te pakken en zijn dochters nu klaarstoomt voor de Olympische Spelen van Rio de Janeiro in 2016.

Barre tocht

Als ook vader Ezzatt (Ali Suliman), hier steevast Babba genoemd, inziet dat zijn dochters meer kans in Europa maken, laat hij hen vertrekken samen met hun neef Nizar (Ahmed Malek). Via Turkije en Griekenland proberen ze Duitsland te bereiken. Via mensensmokkelaars worden ze met veel te veel mensen in een reddingsboot de zee op geduwd. Als de motor het begeeft en de boot dreigt te zinken, nemen Yusra en Sara met twee anderen het voortouw en springen de Egeïsche zee in om de boot met touwen naar het vasteland te zwemmen. Dit levert een spannende en angstige scène op die je doet beseffen hoe schrijnend de wereld van vluchtelingen is.

Als ze Duitsland bereikt hebben, maken ze kennis met Sven (Matthias Schweighöfer), die zwemcoach is van de plaatselijke zwemvereniging. Naarmate Yusra zich steeds meer richt op de Olympische Spelen van 2016, trekt Sara zich steeds meer het lot aan van andere vluchtelingen op het Griekse eiland Lesbos. Tot verdriet van Yusra. Na hard werken en veel doorzettingsvermogen is ze geselecteerd voor het vluchtelingenteam op de Spelen, maar ze wil niets liever dan haar zus bij haar hebben.

Realiteit

El Hosaini richt zich naast de zussen Mardini en hun dromen ook op de realiteit van vandaag: de grote toestroom van vluchtelingen vanuit de hele wereld, het gevaar, de wanhoop, de erbarmelijke omstandigheden waarin zij zich bevinden. De vooroordelen, de aannames maar ook de rol van de politiek komen voorbij. Nog steeds kampt Europa met een toestroom aan vluchtelingen. Gelukkig weet zij al deze zaken te combineren met een speelsheid, vrolijkheid – ja, zelfs humor waar de hoofdpersonages over beschikken – om de film zowel noodzakelijk als inspirerend te maken. En het is natuurlijk een gods zegen dat de chemie tussen de zussen Issa zo van het scherm spat waardoor je als kijker met een brok in je keel achterblijft en alleen maar diep respect voor hen en voor alle vluchtelingen hebt, die op dit moment nog in deze humanitaire crisis zitten. Met The Swimmers heeft Netflix een parel van een film te pakken.