Recensie 'Nuremberg'

Kort na de val van het Derde Rijk in 1945 worden de hoogste nazi-leiders gevangengenomen. De Amerikaanse psychiater Douglas Kelley (Rami Malek) krijgt de opdracht om te beoordelen of zij geestelijk in staat zijn om voor het Neurenbergtribunaal te verschijnen. Eén van de mannen die hij onderzoekt, is Hermann Göring (Russell Crowe): charmant, manipulatief en duidelijk een gevaarlijke persoonlijkheid. Tussen hen ontstaat een intens psychologisch spel, terwijl de wereld toekijkt en wacht op gerechtigheid. Het verhaal is gebaseerd op waargebeurde gebeurtenissen en op het boek De Nazi en de Psychiater van Jack El-Hai.

Vanderbilt: een gewaagde maar geslaagde keuze

Wanneer er een goede trailer uitkomt van een film met een indrukwekkende cast, zijn veel filmfans al snel enthousiast. Niet geheel onterecht, maar nog veel belangrijker dan de cast zijn de mensen die de film daadwerkelijk maken: de regisseur, producenten en de schrijver(s). Acteurs kunnen scènes verbeteren, maar de algehele film ligt uiteindelijk in de handen van deze mensen. James Vanderbilts bekendste werk is het schrijven van de door David Fincher geregisseerde film Zodiac (2007). Hoewel dit een door critici geliefde film is, is deze inmiddels 18 jaar oud, en is zijn werk hierna op zijn best twijfelachtig te noemen. Op papier dus een bijzondere keuze om Vanderbilt zowel het script als de regie te geven, maar het resultaat is toch een bijzonder interessante film.

Russell Crowe herpakt zich sterk

Waar veel oorlogsfilms leunen op beelden die van zichzelf al gevuld zijn met gruwel en onrecht, kiest Vanderbilt er in Nuremberg (2025) voor om dit te beperken. Een gewaagde keuze, maar een die goed uitpakt. De meest interessante scènes zijn de gesprekken tussen Kelley en Göring: gesprekken waarin ze elkaar aftasten, elkaar op filosofisch vlak uitdagen en die precies lang genoeg duren. Iets wat je vaak anders ziet bij regisseurs met weinig ervaring. Het is hierin vooral Russell Crowe (Gladiator (2000)) die weet te overtuigen. Waar menig filmfan de laatste jaren (terecht) zijn vertrouwen in Crowes films heeft verloren, zet hij Göring neer als een charmante man. Zo charmant dat je bijna bang bent dat zijn karakter geromantiseerd wordt. Maar geen zorgen: tegen het einde van de film is duidelijk wat voor man Göring werkelijk was.

Ook Rami Malek (Bohemian Rhapsody (2018)) speelt een interessant karakter. Kelley is iemand van wie weinig achtergrond wordt verteld, maar die zeker geen gebrek heeft aan diepgang. Naast deze twee hoofdrolspelers wordt de rest van de cast aangevuld met de Oscargenomineerde Michael Shannon (Nocturnal Animals (2016)) en Richard E. Grant (Can You Ever Forgive Me? (2018)). Ook Mad Men- en Marvel-ster John Slattery speelt een invloedrijke rol, maar van de bijrollen is het Leo Woodall, bekend van onder andere The White Lotus (2021– ) en Bridget Jones: Mad About the Boy (2025), die de grootste indruk achterlaat. In de eerste helft van de film lijkt zijn personage nog niet zo bijzonder, maar gaandeweg het verhaal krimpt zijn rol in aanwezigheid en groeit hij in impact.

Minder spektakel, meer inhoud

Nuremberg zal waarschijnlijk niet je nieuwe favoriete oorlogsfilm worden, daarvoor mist het net een beetje spanning en actie. Daar tegenover staat goed geschreven drama met een afloop die niet alleen indrukwekkend is, maar ook nog verrassend passend voelt in moderne politiek. Al met al zal deze oorlogsfilm, gemixt met juridische en filosofische drama, niet voor iedereen zijn. Als het onderwerp je niet aanspreekt, biedt de film weinig alternatieven. Toch zullen de meeste filmfans met waardering terugkijken op Nuremberg.