Recensie 'a-ha: The Movie'

Er zullen maar weinig mensen zijn bij wie de Noorse band A-ha geen belletje doet rinkelen. De heren hadden in de jaren 80 wereldwijd een hit met hun aanstekelijke nummer "Take On Me", dat het nu nog steeds goed doet op feestjes. Maar achter de schermen ging het er bij de band lang niet altijd feestelijk aan toe.

Regisseursduo Thomas Robsahm en Aslaug Holm reisde voor de documentaire een paar keer met de band mee naar een aantal shows. De film bestaat verder voor een groot deel uit archiefmateriaal begeleid door voice-overs, en daarnaast komen de drie bandleden en hun partners aan het woord. Die gesprekken werd opgenomen tussen 2018 en 2020 – een prima timing, want daarna was de band door de pandemie nog maar weinig samen backstage te vinden.

Terug naar Noorwegen

Aan het begin van de film gaan we terug naar de oorsprong en leren we de drie heren als jonge jongens kennen. Daar is maar weinig beeldmateriaal van, en dat wat er wel is wordt daarom aangevuld met animaties in de stijl van de iconische videoclip van "Take On Me". In deze origin stories vertellen ze alledrie hoe hun liefde voor muziek ontstond en hoe ze alledrie op jonge leeftijd al bezig waren met musiceren.

Op hun 15e traden ze voor het eerst samen op, in een klaslokaal. Een belangrijk moment: er moest namelijk toen wel echt bepaald worden wie welk instrument zou spelen. Niet iedereen kreeg destijds zijn eerste keus, en de latere onenigheden schemeren al door in de manier waarop de heren hierover vertellen. Toen was er echter nog geen wolkje aan de lucht, en een paar jaar later vertrekken ze samen naar Londen. Daar storten ze zich op het nachtleven en laten zich tijdens het uitgaan inspireren door andere bands.

De vloek van roem

De grote doorbraak van de band liet lang op zich wachten, maar toen "Take On Me" er eenmaal was, veranderde het leven van de mannen voor eeuwig. Door het succes verliezen ze elkaar, hun eigenlijke plannen voor de band en hun eigen smaak volledig uit het oog. De film zelf verliest het narratief daar ook zo'n beetje. Voor fans is het verhaal van de band al bekend en op muzikaal vlak blijft de film bijzonder oppervlakkig.

Stuurloze ambitie

Tegen het einde van de film leest een van de bandleden ons een gedicht van Keats voor. Het gaat over de valkuilen van bekendheid, en hij benadrukt vooral de zin "als je hongert naar roem kun je het vergeten". Met die uitspraak zijn de drie heren het allemaal wel eens: dat ze opeens zo razend beroemd werden, daar is het misgegaan. Maar een echte les wordt er niet uit getrokken: nog geen vijf minuten later zeggen ze allemaal dat ze het best nog een keer samen willen proberen, als het zo uit zou komen.

De grote dromen van de heren spatten nog steeds van het doek, maar net als de film zelf werkt het allemaal nergens naar toe. a-ha: The Movie (2021) is een iets te lange film met weinig urgentie, maar bij gebrek aan een echt concert een prima alternatief.