Recensie 'In the Name Of'

Adam is een dorpspastoor die door het bisdom reeds verscheidene keren is overgeplaatst omdat in de ogen van sommige gelovigen zijn toewijding voor problematische jongens wat ál te intiem is. Daar wordt dan over geklaagd bij de bisschop, die vóór alles ophef in de kerk wil voorkomen. Met soms dramatische gevolgen voor de betrokkenen.

Invoelende film

Over het actuele thema van homoseksuele geaardheid bij priesters maakte de Poolse regisseuse Malgoska Szumowska (1973; 33 Scenes from Life) een invoelende film, vol sympathie in feite voor de gedwongen celibatair levende pastoor die dagelijks worstelt met de demonen van zijn lichamelijke begeerten. Waar hij voortdurend mee geconfronteerd wordt gedurende een zomer vol zinderende hitte op het platteland van Oost-Polen. Meestal omringd door met ontbloot bovenlijf rondspringende, volop puberende jongens waar hij zich in deze uithoek over ontfermd heeft.

Het begin wijst wat dat betreft al helemaal in die richting. Uitgelaten stoeiende knapen, waarbij de camera langdurig de transpirerende en halfnaakte lichamen aftast. Zodat er weinig te raden blijft over de erotische geladenheid van de film. Noch waar het de fijn gevoeligheid van de dorpsjongens betreft, wanneer we zien hoe een mentaal gehandicapte jongen wordt gedwongen mieren te eten. Daarop volgt een shot van een atletisch gebouwde, bebaarde man die bij wijze van lichamelijke oefening fanatiek door een bos rent, tot hij hijgend blijft staan en de camera zijn blik omhoog volgt. Na enige tijd komt dan nog de titel, In The Name Of.

Belangrijkste verhaallijn

De belangrijkste verhaallijn is die van de zich ontwikkelende relatie tussen de sensitieve jongen Lukasz - meestal luisterend naar de merkwaardige bijnaam Humpty - en de dorpspastoor. Lukasz, zeer overtuigend gespeeld door de met prijzen overladen Mateusz Kosciukiewicz (1986; All That I Love), heeft een bijna Christus-achtig uiterlijk, met z'n lange haar en baard, en hij is in veel scènes aanwezig, als een soort zwijgend, moreel ijkpunt. Een meisje met een epileptische aanval weet hij te kalmeren. Toch is hij niet echt een doetje, en wanneer een soort zuipkeet van de dorpsjongens in vlammen op gaat wordt hij op verdachte wijze in de buurt aangetroffen. Maar als hij op een nacht bebloed voor het huis van de pastoor staat en deze hem liefdevol verzorgt en te slapen legt, wordt het langzaam duidelijk hoe de kaarten geschud zijn.

De pastoor Adam, magistraal geacteerd door de gelauwerde Poolse acteur Andrezej Chyra (1964; Katyn), wordt in de tussentijd volop bezocht door zijn demonen. Een vrouw die op een feestje nogal intiem met hem gedanst heeft komt eerst, onder het mom van een pruimentaart brengen haar excuses aanbieden. En probeert hem in een latere scène resoluut te versieren. Het zal geen toeval zijn dat haar naam Ewa is. Ook is hij ongewild getuige van de nogal expliciete homoseksuele onderwerping van een jongen die in zijn wanhoop bij hem was komen biechten door een uitdagende nieuwkomer die 'Blondie' genoemd wordt. Op de vraag van de pastoor aan de jongen wat hij wil, antwoord deze: 'Hetzelfde als jij'.

De film heeft een soms wat te langgerekt episch karakter en is nogal anekdotisch en beladen met symboliek. Anderzijds is het een moedige film, uit een land waar homoseksualiteit nog lang niet vanzelfsprekend is. Het camerawerk, met prachtige Poolse landschappen, heeft de film zeker goed gedaan. Terecht dus, dat In The Name Of op de laatste Berlinale bekroond werd met de Teddy voor de beste LBTG-film.