Recensie 'La chimera'

Iedereen heeft een eigen Chimera: iets wat ze proberen te bereiken, maar nooit echt zullen vinden en dat daardoor in de fantasie uitgroeit tot een soort monsterlijk wezen dat steeds weer opduikt. Althans, zo lijkt het te zijn in het Italiaanse Riparbella, een dorp in de buurt van Pisa in de jaren 80. Daar ontmoeten we Arthur, een Britse archeoloog die altijd ver weg is gebleven van de gebaande paden en die na een periode in de gevangenis terugkeert naar zijn schoonfamilie en vrienden.

Verloren schatten

La chimera (2023) is de nieuwe film van Alice Rohrwacher en de hoofdrol van Arthur wordt gespeeld door Josh O'Connor, die dat ontzettend goed doet. Zijn personage is gehuld in mysterie, maar langzaam maar zeker ontvouwt er zich een levensverhaal om hem heen. Samen met een kleine bende uit het dorp wijdt hij het grootste deel van zijn tijd aan het plunderen van Etruskische graven. Zijn zoektocht naar verloren schatten wordt echter ook gedreven door een diepere behoefte - het verlangen naar iets dat hij verloren heeft.

Gedeelde eenzaamheid

Maar hij is niet de enige die iets zoekt. Bij zijn schoonmoeder ontmoet hij de mysterieuze Italia (Carol Duarte), die daar zangles volgt maar vooral als huishoudster aan het werk wordt gezet. Ze intrigeert Arthur, en hun levens raken tegen beter weten in steeds meer met elkaar verweven. Ook binnen de vrij willekeurige groep mannen met wie Arthur optrekt, heerst een soort onstilbare honger. Honger naar geld, macht, of simpelweg een bijzondere vondst die nét het verschil zal maken.

Ode aan Italië

Rohrwacher weet haar verhaal met veel liefde te vertellen, en brengt met La chimera een ode aan de geschiedenis én het heden van Italië. Ze neemt de tijd om het plot kalm te ontvouwen, en laat het prachtige Italiaanse landschap ondertussen voor zichzelf spreken. De film balanceert behendig tussen het verleden en het heden, tussen de glorie van vervlogen tijden en de grauwe realiteit van het moderne leven. Het acteerwerk in de film is redelijk ingetogen, maar daardoor des te overtuigend. Het is vooral O'Connor die de show steelt. Hij weet de complexiteit van zijn personage uitstekend over te brengen met een vertolking die zowel subtiel als krachtig is.

Ingetogen en gelaagd

De kalmte in La chimera zorgt op sommige momenten wel voor iets te veel rust in de film. Rohrwacher doet maar weinig poging om ons bij de les te houden op die momenten, maar uiteindelijk heeft ze al haar kijkers toch weer bij zich. De film blijkt eigenlijk steeds minder om het plot te draaien, maar zet vooral een sfeer neer die overloopt van de symboliek: het grafroven tegenover verlangen naar iemand die er niet meer is, de zoektocht naar schatten en een ontluikende liefde en de onduidelijke afkomst van de hoofdpersoon geven genoeg stof tot nadenken tot ver na het einde van de film.

La chimera is dan ook een film die je niet snel vergeet. Josh O'Connor als getergde archeoloog is sowieso al de moeite waard, maar ook de prachtige cinematografie, jaren 80 soundtrack en het atypische maar toch meeslepende verhaal maken de film tot een sterk geheel dat je deze lente niet mag missen.