Recensie 'The Dead Don't Hurt'

Californië, 1860. Op een markt in San Francisco, een paar jaar na de goldrush, lopen de Frans-Canadese Vivienne en de Deense immigrant Holger Olsen elkaar tegen het lijf. Ze herkennen iets in elkaar, blijven om elkaar heen hangen en worden verliefd. Trouwen wil de vrijgevochten Vivienne niet, maar ze reist wel met hem mee naar Nevada om daar samen te bouwen aan een nieuw leven.

Alternatieve western

The Dead Don't Hurt (2023), de nieuwe film van niemand minder dan Viggo Mortensen, begint als een traditionele western. De regisseur, die ook de hoofdrol van Holger speelt, kiest voor klassieke elementen zoals klapperende saloondeurtjes, grof geweld en een getroebleerde cowboy die zijn paard bestijgt en in het midden van het scherm richting de horizon galoppeert. Maar daar blijft het daarna ook bij. Mortensen kiest een ander perspectief in zijn film: dat van de buitenstaanders die observeren hoe de corrupte, machtige mannen zichzelf, elkaar en de samenleving langzaam kapot maken, maar zelf ondertussen ook onderdeel uitmaken van die wereld.

Vicky Krieps

De rol van Vivienne is voor Vicky Krieps (Phantom Thread (2017)), en die speelt haar fenomenaal. De chemie tussen haar en het personage van Mortensen spat van het scherm af, en eigenlijk zijn de kalme scènes waarin ze samen zijn het allerbeste. Dat zijn er helaas maar weinig: vlak na hun aankomst in Nevada moet Holger het leger in en staat Vivienne er jarenlang alleen voor. Na zijn terugkeer gaat haar gezondheid snel achteruit, en wordt de magische toekomst die de twee voor zich zagen steeds onrealistischer.

Meer Mortensen

Naast de regie en de hoofdrol zat Mortensen voor The Dead Don't Hurt ook op de stoel van producent én componeerde hij de soundtrack. Op zorgvuldige wijze heeft hij ervoor gezorgd dat alles bij elkaar past, en daarbij neemt hij ons helemaal mee terug in de tijd. Hij weet de dreigende sfeer in het dorp, die af en toe wordt afgewisseld met een gevoel van grenzeloze vrijheid, uitstekend te vangen. Die uitgebreide schets van de tijdsgeest en de omgeving is knap gedaan, maar zorgt er ook voor dat het tempo van het verhaal nogal laag ligt. Eigenlijk gebeurt er maar weinig in de film en worden veel losse plotlijnen niet afgerond.

De stempel 'feministisch', die de film in sommige omschrijvingen krijgt, is ook niet helemaal terecht. Vivienne is een zeer indrukwekkende vrouw voor haar tijd, dat zeker, maar ze is eenzaam en alsnog overgeleverd aan de grillen van mannen in haar omgeving die uiteindelijk haar noodlot betekenen. En dat terwijl haar eigen verhaal, dat we maar half leren kennen, nog zo veel verder had kunnen worden uitgediept. Mortensen weet de interesse van zijn kijkers wel te wekken, en houdt ons net genoeg bij de les in zijn film van ruim 2 uur, maar The Dead Don't Hurt had nog veel meer kunnen zijn.