Recensie 'The Rider'

In The Rider ondergraaft Chloé Zhao (Songs My Brothers Taught Me) de mythe van Amerikaanse masculiniteit. De Chinese cineaste keerde terug naar Zuid-Dakota, de streek waar ze haar eerste langspeler draaide. Ze vond er een rodeorijder (Brady Jandreau) die door een ernstig hersenletsel geremd werd in het uitoefenen van zijn grootste passie. Wie worstelt, kan niet altijd boven blijven komen.

Waarom wagen zoveel mannen zich in een circuit dat roem en eergevoel nooit van levensgevaar scheidt? Zhao legt het antwoord direct in het eerste shot. Ja, we kennen de heroïsche bedwingers van de prairiepaarden, maar dat is niet Brady – zijn liefde voor het rijden en temmen is puur en ongelogen. De beelden zijn hun eigen bewijsstukken. Cameraman Joshua James Richards (God's Own Country) bewaart de eenheid tussen mens en paard in groots omkaderde tracking shots en scènes die juist dicht op de huid zijn gefilmd. Het prachtige landschap, badend in een vallende avondzon, is tegelijk getuige en onderdeel van een natuurlijk pact. Dit is waarom Brady rijdt.

Rodeo en rolpatronen

Zhao gebruikt de reacties op Brady's retraite van de wedstrijdsport om te benadrukken op welke wijze culturele waarden geprojecteerd worden op het individu. In dit geval gaat het om de mythe van de onkwetsbare held, die na een periode van afwezigheid altijd weer terug zal keren op het hoogste podium. Jandreaus lichaamstaal ademt fragiliteit, onzekerheid, maar niet voor zijn omgeving: Brady's vrienden proosten op een snelle comeback, een jongen uit de buurt droomt van een handtekening. Ondertussen ligt beste vriend en voorbeeld Lane Scott nog steeds verlamd in het ziekenhuis. Korrelige archiefbeelden vertellen over vergane gloriejaren.

De mores van de maatschappij

Kwetsbaarheid en sociale verwachting ontmoeten elkaar keer op keer in het midden. The Rider heeft op dat vlak het nodige gemeen met Ang Lees Brokeback Mountain (2005): ook in die film stond gehoorzaamheid aan sociaal-culturele patronen gelijk aan zelfdestructie. Wat The Rider extra mee heeft, is dat de film geen geladen queerthema kent dat de focus van de kritieken en besprekingen naderhand onherroepelijk bepaalt. De hartverwarmende bijrollen van Brady's zorgzame, maar ook wat instabiele vader (Tim Jandreau) en zijn toegenegen zusje (Lilly Jandreau) voorkomen dat de film overheersend kan gaan aanvoelen als een aanklacht op een machocultuur. Veel eerder gaat het Zhao om de intermenselijke relaties die het hart van de werkelijkheid vormen.

Neorealisme op de prairie

Noem het neorealisme op de prairie; The Rider is gevoelig, verhalend en visueel verfijnd, maar de 'personages' zijn rechtstreeks uit het leven zelf gehaald. De schoonheid van dat feit ligt hem vooral in de authenticiteit van acteren. Jandreau heeft uiteindelijk geen rol over om te spelen, geen masker om op te zetten. Wie zich zo blootgeeft, verdient de empathie van een groot publiek.