Recensie 'Reality'

In de zomer van 2017 wordt Reality Winner als ze thuiskomt van de supermarkt opgewacht door twee mannen. De heren geven aan van de FBI te zijn en een huiszoekingsbevel te hebben. Of ze weet waar het over gaat? Winner heeft geen idee, zegt ze. Maar de ernst van de zaak is duidelijk. De huiszoeking begint, en later ook het zenuwslopende verhoor. Alles is keurig opgenomen en getranscribeerd, en Tina Satter baseerde er eerder het toneelstuk Is This A Room op. Nu is er ook een film.

Gebaseerd op de realiteit

Satter verwerkte samen met James Paul Dallas het transcript van het verhoor tot het scenario van Reality (2023). De titel verwijst uiteraard naar de voornaam van onze hoofdpersoon, maar refereert ook aan de letterlijke vertaalslag die Satter maakt door de film zo precies op de realiteit te baseren. Alle geluiden uit de opname kloppen: van het blaffen van de hond tot het schuiven met meubels en het doorspoelen van het toilet. De enige feiten die ontbreken zijn de namen, gebeurtenissen en feiten die in de officiële documenten onleesbaar zijn gemaakt.

Sterk spel

Sydney Sweeney speelt de hoofdrol van Winner en doet dat op zo'n indrukwekkende wijze dat je alle andere personen die in de film voorbij komen onmiddellijk weer vergeten bent. De eerste verbazing bij thuiskomst gaat over in onrust en angst, afgewisseld door zenuwachtige grapjes en oprechte zorg om haar geliefde huisdieren. Haar stress is voelbaar dwars door het witte doek, en tegelijkertijd blijft ze voor een deel onleesbaar. Heeft deze vrouw echt gevoelige informatie over de verkiezingen gelekt, of heeft de FBI het volledig bij het verkeerde einde? Haar spel is simpel en sterk en maakt de film vanaf de eerste minuten al ontzettend meeslepend.

Archiefmateriaal

Voor iedereen die weleens een krant open slaat en het verhaal van Winner kent, is het plot van Reality geen verrassing, maar ook voor hen blijft de film boeiend. De ondervraging is onvoorspelbaar en menselijk en het is niet moeilijk om je in Sweeney in te leven. Tegen het einde van de film krijgen we enkele echte fragmenten gezien, waarmee Satter waarschijnlijk probeert te laten zien hoe vreselijk Winner in de media werd behandeld. Ze werd neergezet als landverrader, terwijl ze zelf juist handelde om het Amerikaanse volk te dienen. De scheve verslaglegging zet je aan het denken, maar echt uitgebreid wordt hier niet op ingegaan.

Satter vindt het noodzakelijk om tussen de scènes terug te vallen op originele fragmenten en beelden, terwijl Sweeney dat helemaal niet nodig heeft om de rol van Winner overtuigend te spelen. Wat daarnaast ontbreekt in de film is kritiek op de manier waarop de FBI op de betreffende dag handelde. Winner had recht op een advocaat en mocht ook zwijgen, maar werd behoorlijk voor het blok gezet, wat haar zaak niet ten goede kwam. Ondanks dat maakt Satter een sterke film over een schijnbaar klein verhaal dat tegelijkertijd gigantisch is. Reality is simpel en ingewikkeld tegelijk, persoonlijk én politiek, actueel en tijdloos, en dat in nog geen anderhalf uur. Een aanrader dus.