Recensie 'Hacksaw Ridge'

De comeback van Mel Gibson? Of is herrijzenis hier een geschikter woord? Tien jaar na Apocalypto en zijn 'fall from grace' staat hij weer achter de camera met het clichématige maar solide Hacksaw Ridge, het waargebeurde verhaal van Desmond Doss die ongewapend tientallen soldaten redde op het gelijknamige slagveld.

Pacifist

Gibson opent met een glimp van het beruchte slagveld, maar knipt snel naar Desmonds jeugd. Een speelse ruzie tussen Desmond en zijn broertje loopt uit de hand wanneer hij hem knock-out slaat met een baksteen. De gechoqueerde Desmond beseft dat hij hem had kunnen doden en hier ontwaakt dan ook zijn pacifistische aard. Eenmaal volwassen wordt hij verliefd op verpleegster Dorothy, maar besluit ook soldaat te worden, tot afgrijzen van zijn alcoholistiche vader, een oorlogsveteraan. Dat hij zelfs geen geweer wil aanraken, maakt hem niet geliefd in het trainingskamp. Toch wordt hem het wettelijk recht verleend 'mee te vechten' als medicus in het Japanse Okinawa.

Haat-liefde

Dat Gibson met Hacksaw Ridge hoopt het beloofde land Hollywood weer te betreden is duidelijk. De hele situatie doet denken aan een haat-liefdeverhouding waarin de afgewezen mishandelaar zich van zijn beste kant laat zien om weer bij zijn geliefde terug te komen. Het lijkt bijvoorbeeld geen toeval dat Gibsons hoofdpersoon in tegenstelling tot zijn vorige films een pacifist is. Toch iets familievriendelijker… Maar dat hij zich van zijn beste kant laat zien valt niet te ontkennen, want Hacksaw Ridge is een film die hem helemaal op zijn regisseurslijf is geschreven. De brute, chaotisch gefilmde veldslagen maken dan ook de meeste indruk, zoals verwacht van de Braveheart-regisseur.

Solide

Hacksaw Ridge is in elk opzicht een 'ouderwetse' film. Veel scènes zullen bekend voorkomen, het flirten tussen Desmond en Dorothy, de typische bootcamp-scènes, de simplistische wijze waarop één incident in Desmonds jeugd zijn pacifisme aanwakkert. Zelfs Desmonds medesoldaten zijn stuk voor stuk 'typetjes', macho, lafaard. Punten voor literaire originaliteit krijgt de film niet. En tegelijkertijd is het juist die ouderwetse stijl - met de nadruk op flow en duidelijkheid - wat Hacksaw Ridge tot een solide film maakt. Cruciaal hierbij is ook dat Gibson en de schrijvers Desmond en zijn overtuigingen bloedserieus nemen. Ze hadden hem heel gemakkelijk tot een religieus symbool kunnen maken, maar wie kan zich daar nou mee identificeren? Desmond blijft ondanks zijn bovenmenselijke prestaties altijd menselijk, zelfs wanneer Gibson de religieuze symboliek er te dik oplegt.

Garfield

De bijdrage van hoofdrolspeler Andrew Garfield aan het succes van de film mag niet worden onderschat. Hij belichaamt Desmond Doss volledig en zijn verlegen charisma is ook totaal anders dan zijn 'breakout'-rol in The Social Network. Zelfs wanneer de film niet op z'n best is, zoals tijdens een oninteressante rechtszaak of wanneer componist Rupert Gregson-Williams' melodramatische muziek weer eens van zich laat horen, blijft het drama dankzij Garfield geloofwaardig. Ook Hugo Weaving als Desmonds alcoholistiche veteranenvader zet in korte tijd zo'n complex personage neer dat je je afvraagt waar zijn film blijft.

Of 'de verloren zoon' Mel Gibson en Hollywood de handen weer ineen zullen slaan valt te bezien, ongeacht het haast onvermijdelijke box office-succes. De mogelijkheid bestaat dat Gibsons comeback met de nadruk op pacifisme teveel als verontschuldiging zal worden gezien. Hoe dan ook, Hacksaw Ridge is uiteindelijk een solide, overtuigende oorlogsfilm en het behalen van zo'n niveau is voor veel regisseurs al lastig genoeg.