Recensie 'Feast'

Een dame in een witte jas loopt het beeld in met een paar kisten, waaruit ze daarna allerlei verschillende voorwerpen haalt. Ze presenteert ons een zak borrelnootjes, blikjes cola en longdrinkglazen, maar ook harddrugs en verschillende dildo's. Met uitgestreken gezicht stalt ze alles voor ons uit. Het zijn de voorwerpen die gevonden werden op de plaats delict de plek waar verschillende mannen moedwillig werden geïnjecteerd met hiv-besmet bloed. In Feast (2021) duikt regisseur Tim Leyendekker in deze geruchtmakende zaak die in 2007 uitgebreid in het nieuws kwam.

Dat jaar werden drie mannen ervan beschuldigd dat ze, tijdens de seksfeesten die ze organiseerden, verschillende mannen hadden gedrogeerd, aangerand en besmet met hiv. Het werd een geruchtmakende rechtszaak waar het hele land een mening over had. De daders werden als monsters weggezet, maar men had ook zijn twijfel bij de onschuld van de slachtoffers. Wat deden die eigenlijk op dat soort feestjes? En namen ze niet zelf ook regelmatig drugs?

Onderzoekende collage

Leyendekker was gefascineerd door het verhaal en besloot om de verschillende aspecten van de opmerkelijke zaak te onderzoeken. Feast is geen documentaire, maar een excentrieke reconstructie met een experimentele twist: de film grijpt filosofische vraagstukken aan, reconstrueert scènes maar geeft er een vreemde draai aan en laat zelfs een plantbioloog aan het woord. Die verschillende hoofdstukken worden afgewisseld met ingezoomde beelden van huid, sobere shots van (bijna) verlaten landweggetjes en artistieke timelapses. Dat geheel vormt een collage van interpretaties van een veelzijdig misdrijf.

Krachtige taal

Feast is gebouwd op een ijzersterk scenario dat je helemaal meesleurt in het verhaal. In sommige scènes is het onduidelijk of de sprekers een script volgen of improviseren, terwijl je in andere delen bijna naar een toneelstuk zit te kijken. De teksten zijn inhoudelijk, diepgaand en compromisloos, al spreken ze haar wel af en toe tegen. Leyendekker laat zijn personages filosoferen over de liefde, samenleven en thuiskomen, maar gaat ook de confrontatie aan met de vermeende daders en de al dan niet schuldige slachtoffers.

Losse eindjes

Seks en macht doen het altijd goed in films. Dat geldt voor hits uit Hollywood, maar dus ook voor Nederlandse arthouse. In Feast is de seks erg duidelijk aanwezig, maar het narratief over macht is ingewikkelder, en daarom misschien ook wel interessanter. Toch blijft de film af en toe wel een beetje zweven tussen standpunten. Dat is ongetwijfeld de bedoeling, maar misschien ook wel een wat makkelijke oplossing bij zo'n gecompliceerd onderwerp.

De waarheid is fluïde, laat Leyendekker in zijn film zien, en je zult nooit helemaal doorgronden wat de intenties van een ander zijn. Hoewel het in deze zaak overduidelijk lijkt wie er goed en fout zit, betekent dat niet dat je moet stoppen met nadenken over alle vragen die de gebeurtenissen oproepen. Daar geeft Leyendekker veel ruimte voor – misschien wel iets te veel. Feast heeft een hoop open eindes en laat haar kijkers af en toe een beetje in het duister tasten.