Recensie 'Letzter Abend'

Lisa en Clemens staan op het punt om hun appartement in Hannover te verlaten en te verhuizen naar Berlijn. De jonge dertigers zijn toe aan een volgende stap, en daar hoort een nieuwe stad bij. Vertrekken doe je echter niet zonder afscheid te nemen, en daarom geven ze een etentje tussen de verhuisdozen. Het moet een perfecte avond worden, met lieve vrienden en mooie woorden. Maar Lisa's perfectionisme, de passieve houding van Clemens en de wispelturige mensen om hen heen maken dat behoorlijk moeilijk.

Duits debuut

Letzter Abend (2023) is het speelfilmdebuut van de Duitse regisseur Lukas Nathrath. Hij maakte de dramafilm tijdens de pandemie, met een zeer beperkt budget en een script vol gaten dat ruimte vrijliet voor improvisatie. De film speelt zich voornamelijk af binnen de vier muren van het huis vol zooi en verhuisdozen en gaat over een groep zeer verschillende mensen die deels onbedoeld bij elkaar aan de eettafel belanden. In anderhalf uur ontvouwt zich een verhaal vol ingewikkelde interpersoonlijke relaties, moeilijke karakters en vooral heel veel ongemak en stress.

Social distancing

Niet alleen op de set, maar ook in de film wordt er rekening gehouden met de pandemie. Dat zorgt voor een hoop herkenbare situaties: de elleboogstoot en het desinfectiemiddel, de huivering om vreemden binnen te laten en vreemde gelatenheid en opluchting waarmee je na een paar drankjes je vrienden toch omhelst. Het sociale ongemak in Letzter Abend komt echter niet alleen door corona. In de persoonlijke levens van de personages is veel meer aan de hand en hoe langer we in de kakofonie worden meegenomen, hoe meer er komt bovendrijven.

Chaotisch geheel

De film raakt daarmee aan allerlei thema's en lijkt nergens voor af te schrikken. Mentale gezondheid, stiekeme gevoelens voor de verkeerde personen, liegen over je werk of je schulden, conflicten over milieu en politiek: alles komt aan bod. Dat is behoorlijk veel, maar ook wel een realistische weergave van een etentje met zes eenzame mensen die tijdens een pandemie al hun onzekerheden op elkaar afreageren. Er wordt redelijk goed geacteerd en het scenario is sterk en overtuigend, maar er zit geen seconde rust in. Wel hier en daar wat humor, al komt die niet altijd goed over. Net zoals in het echte leven, zou je kunnen zeggen.

Nathrath schetst in zijn film een soort portret van de gepikeerde millennialgeneratie, maar hij maakt het zijn kijkers niet al te makkelijk. Plaatsvervangende schaamte, frustratie en medelijden buitelen over elkaar heen. Alle personages zijn vreselijk irritant en tegelijk ontzettend kwetsbaar, het plot gaat alle kanten op en ook het einde biedt geen soelaas op dat vlak. In de wervelwind van Letzter Abend wordt je in het diepe gegooid en moet je zelf maar uitzoeken wat de regisseur met zijn verhaal wil zeggen, en dat is eigenlijk best leuk.