Recensie 'Mars Express'

2023 was het jaar waarop artificiële intelligentie mainstream werd, en dit jaar zal de invloed van de nieuwe technologie alleen nog maar zichtbaarder worden. Een bron van inspiratie voor filmmakers zoals Jérémie Périn, die zich in zijn debuutfilm Mars Express (2023) voorstelt hoe het is als robots en AI dezelfde rechten krijgen als mensen en langzaam een zeer dystopisch beeld schetst van een versplinterde samenleving waarin ondertussen ook nog een moordmysterie wordt opgelost.

De ambitieuze animatiefilm is de debuutfilm van Périn, en was afgelopen week onder andere te zien op het International Filmfestival Rotterdam. In de film worden 2D- en 3D-animatie gecombineerd, begeleid door een sterke soundtrack. We worden meegenomen naar de toekomst, het jaar 2200, waarin robots een gigantische rol spelen in de samenleving. De samenleving is ondertussen uitgebreid naar meerdere planeten, en op al die planeten leven robots, mensen en cyborg-achtige tussenwezens met elkaar samen. Over het algemeen behoorlijk vreedzaam: de werelden van alle personages lopen zodanig in elkaar over dat je een warmtecamera nodig hebt om een mens te onderscheiden van een robot.

Detectiveduo

Maar die vrede wordt bruut verstoord door een kille moord op een jonge vrouw. Aline Ruby, een privédetective, wordt samen met haar android-partner Carlos Rivera op de zaak gezet. Al gauw blijkt dat de moordenaar zich heeft vergist in het slachtoffer, en dat hij het gemunt had op een andere vrouw. In hun zoektocht naar deze vrouw stuiten Ruby en Rivera op een complot van hackers, zogenaamde brainfarms, klonen en robots op mars. Hun aanwezigheid stuit op behoorlijke weerstand. Met gevaar voor eigen leven doen de twee er alles aan om het mysterie rond de moord en de verdwijning op de lossen.

Alles in één

Périns film is qua thema een knipoog naar het klassieke film noir, en bevat daarnaast ook actie- en horror-elementen, en een flinke dosis humor. Afdwalen is geen optie bij Mars Express, want het verhaal zit behoorlijk ingewikkeld in elkaar en het is makkelijk om de draad kwijt te raken als je even niet oplet. Er zijn veel personages en het plot dendert door, terwijl we ook continu nieuwe concepten voorgeschoteld krijgen. Sterke concepten, dat moet gezegd, maar voor de krappe anderhalf uur waarin alles gepropt wordt ook wel wat veel.

Menselijkheid op de schop

Daarnaast zit Mars Express namelijk ook nog vol symboliek en filosofische vragen. De film gaat over politiek, over de alsmaar doorgaande ontwikkeling van technologie en de dwingende kracht van het kapitalisme. Ondertussen zet Périn je ook nog aan het denken over of een robot emoties kan hebben, het verschil tussen lichaam en geest en over wat het betekent om mens te zijn. Zelf zei de regisseur in een interview dat hij wilde laten zien hoe onbelangrijk de mens is, ten opzichte van de eindeloze mogelijkheden van het universum. Dat is hem toch mooi in zijn debuutfilm al gelukt. Mars Express is een intrigerende film, waarin net wat te veel tegelijk wordt geprobeerd, maar die ons laat uitkijken naar alles wat Périn hierna nog allemaal gaat doen en maken.