Recensie 'Life, Animated'

Autisme valt niet mee, en dat is nog zacht uitgedrukt. De beruchte ontwikkelingsstoornis staat centraal in Roger Ross Williams' Life, Animated. Wie een melodramatische docu verwacht kan opgelucht ademhalen, want nog centraler staan de stabiliserende kracht van ouderschap en…Disneyfilms.

Autisme en Disney

Tot zijn derde jaar groeide de kleine Owen Suskind normaal op totdat 'iets' zijn ontwikkeling plotseling een halt toeriep. Hij maakte bijna geen oogcontact meer, zei niets en zijn motoriek toonde plotseling ernstige gebreken. Lopen werd zelfs een hele opgave. Na enkele doktersbezoeken valt het woord 'autisme', een schok voor elke ouder. Het zou zelfs als gevolg kunnen hebben dat Owen nooit meer zou praten. Te midden van alle wartaal zegt de kleine Owen ineens iets als 'juicervose'. Zijn vader denkt dat hij sap ('juice') wil, maar wat blijkt? Hij citeert Ursula uit De Kleine Zeemeermin: "just your voice." De Disneyfilms worden Owens manier om zich te kunnen uiten en de wereld te begrijpen. Ook leert hij zichzelf met behulp van de opening credits het schrijven aan. Hij wordt drieëntwintig en kent inmiddels alle Disneyfilms uit z'n hoofd. Zijn ouders willen hem voorbereiden op de 'echte' wereld en zoveel mogelijk zelfstandigheid bijbrengen.

Life, Animated laat dit gestage proces zien, hoe zijn Disneyfilms hem van onschatbare steun voorzien, maar ook de opvoedkundige beperkingen van deze films. Wanneer bijvoorbeeld zijn autistische vriendin hem verlaat, kan hij dit niet geloven. De films eindigen toch altijd met een kus? Seks blijkt ook een enorm obstakel. Owens broer Walt probeert hem hier iets over te leren, maar ja, hoe doe je dat als geen enkele Disneyfilm dit laat zien?

Warmte

Life, Animated straalt een aandoenlijke warmte uit en dit komt met name door Owens liefdevolle ouders. Zij bezitten het geduld der engelen en staan altijd voor hun zoon klaar. Ook de gestage vooruitgang in Owens ontwikkeling is mooi om te zien, van een stil en 'beperkt' driejarig kind tot een drieëntwintigjarige man die in een Franse universiteit voor een groot publiek over autisme spreekt. Editor David Teague knipt vaak tussen Owens vele zorgen en passende Disneyfragmenten. Owens spanningen over volwassenheid gaan gepaard met een scène uit Peter Pan over de magie van de jeugd en de onvermijdelijkheid van volwassenheid. En als hij op de middelbare school wordt gepest, zien we hem kijken naar de verguisde Quasimodo uit De Klokkenluider van de Notre Dame. Ook toont de film een geanimeerde versie van Owens boek The Land of the Lost Sidekicks waarin alleen bekende 'hulpjes' voorkomen, zoals Iago, Baloo en Abu. Owen zegt zelf dat hij zich meer identificeert met deze personages. Niet voor niets is hij in het verhaal de 'beschermer' van deze figuurtjes.

Life, Animated presenteert zijn verhaal niet altijd even spannend, maar de stijgende lijn in Owens ontwikkeling heeft een opbeurend effect. Het is mooi om te zien hoe iemand ondanks zijn beperkingen er toch in slaagt zichzelf te overstijgen. En tja, Disneyfilms blijven kijken, daar kunnen we allemaal toch van genieten?