Recensie 'Dans la maison'

Dat het gras aan de overkant groener is hebben we allemaal ooit gedacht. Dat je iemands huis insluipt om te zien of het echt zo is gaat ver, maar in Dans la Maison (François Ozon, 2012) gebeurt het. Deze nieuwe film van Ozon is gebaseerd op het theaterstuk ‘The Boy in the Last Row’ van Juan Mayorga. Ozon weet er op het filmdoek een spannend spel tussen realiteit en fictie van te maken waar je als kijker direct in wordt meegezogen.

Het nieuwe schooljaar is begonnen en docent Franse literatuur Germain (Fabrice Luchini) geeft zijn klas opdracht om een verhaal te schrijven over wat ze het afgelopen weekend hebben gedaan. Veel verder dan pizza eten en televisie kijken komen de leerlingen niet. Bij Germain zakt de moed in de schoenen als dit het niveau is voor komend jaar, totdat hij bij een verhaal komt met de titel ‘In het huis’. Hij leest het hardop voor aan zijn vrouw Jeanne (Kristin Scott Thomas). Ze zijn direct onder de indruk van het schrijftalent, maar wel sceptisch over het feit dat deze jongeman het huis van vreemden is binnengedrongen. Het verhaal is afkomstig van Claude Garcia (Ernst Umhauer), een normaal ogende tiener met een fascinatie voor het gezin Artole, waarvan de zoon Rapha jr. (Bastien Ughetto) bij hem in de klas zit. Germain moedigt Claude aan om zijn schrijftalent te ontwikkelen, maar dat kan alleen als hij het huis van de Artoles weet te betreden. Daarom besluit Claude een vriendschap met Rapha jr. aan te gaan.

Spanning

Niet alleen won Dans la Maison op het San Sebastián International Film Festival de prijs voor beste film, maar kreeg het ook de juryprijs voor het beste script. Ozon heeft de complexiteit van het verhaal voortreffelijk naar beeld weten te verwerken. Bij het lezen van een fictief verhaal heb je zelf de controle over de interpretatie van de verbeelding, bij film is dit veel concreter. Als de film hier steken laat vallen neem je het als kijker niet meer serieus. In Dans la Maison gebeurt dit niet. Er is een continue spanning aanwezig, niet alleen door Claude's spionage in het huis, maar ook in de ritmische muziek die de scènes zinderend maken.

Spionage

Ozon heeft de aanpak om het vertelproces uit het verhaal naar beeld te vertalen goed uitgewerkt. Waar in het begin de enige toegang tot de wereld van de familie Artole via het voorlezen van Germain gaat, krijgt dit een nieuwe dimensie als de kijker zelf wordt uitgenodigd om met Claude door het huis te spioneren. Naarmate Dans la Maison voortduurt verdwijnt het tussenproces en zitten we zelf middenin het verhaal enkel door dialoog en beeld. Deze subtiele gelaagdheid versterkt het verhaal zo goed en laat de kijker twijfelen of de gebeurtenissen zich nu in fictie of realiteit bevinden.

Relatie

De leerling-leraar relatie tussen Claude en Germain verloopt heel natuurlijk. In het leerproces van schrijverschap leren ze van beide kanten en zijn ze gelijken van elkaar. De vrij onbekende Ernst Umhauer in de rol van Claude is een juiste keuze geweest. Hij weet zijn tienerpersonage de nodige gewichtigheid te geven om in de schakeling tussen scènes zowel volwassen als jeugdig over te komen.

Ozon heeft met Dans la Maison een film afgeleverd waar we als kijker getuige zijn van een voyeuristisch schouwspel waar we steeds meer van willen zien. De kracht van het verhaal en het beeld komen samen tot een (sur)realistisch eindpunt waarvoor je je huis wel uit moet om het te zien.