Recensie 'Light Years'
Disfunctionele film over disfunctioneel gezin

De Britse Esther Campbell won in 2008 voor haar korte film September een BAFTA. Met haar sprong naar langspeelfilms weet Campbell met Light Years - ondanks gedegen acteerwerk en suggestieve beeldvoering - haar verhaal over een disfunctionele familie echter niet lang genoeg interessant te houden.
Een dag uit het leven van
Het disfunctionele gezin bestaat uit vader Dee, zoon Ewan en dochters Ramona en Rose. Al vanaf het begin is duidelijk dat er iets mis is. Op de dag dat hij met de kleine Rose zijn vrouw zou bezoeken, vertrekt hij naar zijn werkplek en verliest zich voor het grootste deel van de tijd in zijn werk. Ramona fantaseert over een minnaar, Ewan is geobsedeerd met zijn gezondheid en het enige wat Rose wil is eindelijk haar moeder bezoeken. Veel wordt er niet gezegd en ze kruipen elk liever in hun eigen schulp. We ontdekken al gauw wat de reden hiervoor is. De moeder zit in een verzorgingstehuis vanwege een naamloze ziekte waarvan geheugenverlies een symptoom is. Het 'verlies' van de moeder heeft het gezin uiteengerukt, hoewel ze technisch gezien nog onder één dak leven. Rose vertrekt alsnog naar haar moeder zonder aankondiging waarna Ewan en Ramona haar achterna gaan.
Dromerig
Je snapt waarschijnlijk al dat Light Years niet zozeer om conventioneel drama gaat, maar meer om sfeer. Het verhaal komt pas echt op gang met de reis van Rose, maar tegen de tijd dat ze hieraan begint, is er eigenlijk weinig gebeurd. Regisseur Campbell laat liever haar dromerige beeldvoering 'het woord voeren' dan haar scenario. Dit levert vaak knappe scènes op, zoals Ramonas eerste kus, gefilmd vanachter een voorbijsnellende trein waardoor we slechts flitsen zien, en een harmonieuze onderwaterscène met de moeder en de kinderen. Dat film een audiovisuele 'taal' is, weet Campbell maar al te goed.
Op afstand
Maar de eindeloze nadruk op abstracte symboliek is ook de reden waarom deze personages en hun existentiële perikelen uiteindelijk niet ontroeren. Al vanaf het eerste moment doet de film zo zijn best betekenisvol te zijn door middel van symbolische dialogen en cinematografie dat de personages daarom niet de kans krijgen zich natuurlijk te ontwikkelen. Dit heeft als gevolg dat je vanaf moment één al met een afstand naar deze mensen kijkt en het duurt een tijd voordat je aan de stijl van de film gewend bent. Er gaat overduidelijk veel inzicht in de menselijke geest schuil achter deze film, zoals de mate waarin kinderen psychologisch en emotioneel afhankelijk zijn van een gezonde relatie met - en de aanwezigheid van - hun ouders. Maar Campbell is helaas niet in staat al deze interessante thema's tot een onweerstaanbaar ontroerend geheel te toveren. Sterker nog, haar symbolische abstracte stijl en scenario voelen vaak onnatuurlijk en geforceerd aan en roepen frustratie op, omdat hierdoor de personages 'op afstand blijven'.
Wanneer de verhaallijnen samenkomen tegen het einde van de film, wordt de emotionele impact voelbaar. De film houdt kort hierna echter op! Net nu er een werkelijke verandering plaatsvindt in de levens van deze mensen, besluit Campbell dat het tijd is voor de aftiteling. Light Years heeft genoeg audiovisuele flair, maar heeft moeite om zijn complexe personages - en dus het verhaal - toegankelijk te maken. Veel potentieel, weinig functioneel.