Recensie 'Paterson'

Je hoort vaak dat er weinig publiek is voor rustige drama's. Steeds meer films lijken te moeten voldoen aan de groeiende eisen van het zogenaamde MTV-publiek voor wie een film niet hectisch genoeg kan zijn. Paterson, de nieuwste film van Jim Jarmusch is een verfrissend tegengif tegen deze trend.

Dag in, dag uit

Paterson is buschauffeur (gespeeld door Kylo Ren-acteur Adam Driver die even pauze neemt van zijn werk voor de Dark Side) en woont in een typische eengezinswoning in het typische Amerikaanse stadje Paterson met zijn vrouw Laura. Elke dag staat hij om iets over zessen op, eet zijn muesli en gaat naar zijn werk. Voordat hij aan zijn dagelijkse route begint, neemt hij even de tijd om een kort gedicht te schrijven. Tijdens zijn rit praten de passagiers over van alles en nog wat. In de avond laat hij zijn onrustige Engelse bulldog uit en gaat hij naar zijn favoriete bar om wat te drinken en bij te praten met de barkeeper. Zijn poëzie is zijn passie en hij haalt uit dit dagelijks bestaan genoeg inspiratie. Zijn vrouw is het tegenovergestelde: zij barst ook van de creativiteit, maar lijkt elke dag andere dromen te willen achtervolgen. Het ene moment wil ze meedoen aan de plaatselijke cupcakewedstrijd, dan wil ze weer gitaarles nemen om de volgende Patsy Cline te worden. De film beslaat een week uit dit maar al te bekende dagelijks leven.

Niet echt een typisch drama met een duidelijk doel en een gedreven held. Ondanks het gebrek aan 'drama' blijft het haast twee uur durende Paterson van begin tot eind fascinerend. Je verliest je heel snel in Patersons dagelijks leven, omdat veel aspecten je herinneren aan je eigen leven, zoals het gepraat in het openbaar vervoer. Soms is de mate waarin je jezelf hierin verliest heel verrassend: wanneer Paterson op een ochtend te laat ontwaakt, ben je meteen bezorgd dat hij te laat is voor z'n werk. Zo snel zit je al middenin zijn dagelijks leven.

Onbevreesd

Vooral mooi is Jarmusch' onbevreesde nadruk op routine en normaliteit, filmische ingrediënten die vaak vermeden worden om een film niet saai te maken. "Film is life with the dull bits cut out," zei Hitchcock eens. Jarmusch draait dit om. Paterson bestaat alleen maar uit deze zogenaamde 'dull bits'. Paterson vindt zijn leven echter allesbehalve saai, omdat hij juist de poëzie in zijn dagelijks leven ziet en gebruikt als een vorm van zelfexpressie. Zijn vrouw vindt het zonde dat hij zijn poëzie niet probeert uit te geven, maar voor Paterson is poëzie niet een manier om het dagelijks leven draaglijk te maken, maar om de schoonheid van dit dagelijkse leven uit te drukken. Paterson geniet van toevallige ontmoetingen met mensen die hun dagelijks leven ook op creatieve manieren proberen te verrijken, of het nou een amateurrapper betreft die 's avonds oefent onder het kabaal van de wasserette of een klein meisje dat ook poëzie schrijft.

Paterson is een ode aan het dagelijks leven en aan de poëtische schoonheid die in routine te vinden is, dezelfde routine die vaak als negatief wordt neergezet. MTV-junkies zullen hier misschien weinig plezier uit halen, maar mensen die een film in de bios kunnen zien zonder hun smartphone als zaklamp te gebruiken, zullen de simpele schoonheid van een film als Paterson zeker waarderen.