Recensie 'Lucky'

Harry Dean Stanton, de man die we kennen van bijrollen in klassiekers als Alien, The Green Mile en Wild at Heart, schittert nu in één van zijn laatste rollen als oude, vastgeroeste atheïst in een klein Amerikaans dorpje in de woestijn. Lucky is naast een zwanenzang, ook een hommage aan Stantons bijzondere verschijning en op zichzelf een uitstekende, rustige film.

Het is bijna een half jaar geleden dat Harry Dean Stanton overleed. De oude cowboy Lucky is zijn laatste grote rol, en het mag een waardig afscheid genoemd worden. Stanton speelt een negentig jaar oude man, die in een kleine gemeenschap in de VS zijn dagen uitzit door zijn leven in te delen in een simpele routine. Iedere ochtend doet hij een stuk of vijf yoga-oefeningen. Daarnaast zorgt hij dat hij altijd drie pakken melk in een verder lege koelkast heeft staan, en hij zet voordat hij 's avonds gaat slapen een glas melk koud voor de volgende ochtend. Verder slijt hij zijn dagen door rondjes te lopen, kruiswoordpuzzels te maken in de plaatselijke diner en liefdevol te zorgen voor zijn eigen cactus. Op een ochtend, tijdens het koffiezetten, valt hij om. De dokter weet hem niets te vertellen, en heeft als enige diagnose Lucky's ouderdom. Met de nieuwe zekerheid van zijn nabije sterven, vervolgt Lucky zijn routine, maar niet zonder enig verzet.

De ontsnapte schildpad van David Lynch

De film opent met een portret van de oude Lucky in zijn ochtendroutine. Als hij naar buiten gaat en een stukje door het dorre landschap wandelt, zien we al gauw waar Lucky heen gaat. Met een paar verwijzingen naar bekende western-shots uit de klassiekers zien we Lucky tussen de torenhoge cactussen lopen, als vergane glorie in het Amerikaanse landschap. Deze scène voorspelt het karakter van de film, waarin we Lucky volgen, op een tempo dat aan zijn conditie is aangepast, langs verschillende bijzondere karakters uit zijn woonplaats, richting acceptatie van zijn noodlot. Hoewel de film vooral in een realistische stijl geschoten is, mist het de nodige absurditeit zeker niet. Zo zijn er steeds korte verschijningen van David Lynch, waar Stanton veelvuldig mee heeft samengewerkt, als Howard, die wanhopig op zoek is naar zijn ontsnapte schildpad. In Lucky's omzwervingen komen we louter sympathieke personages tegen, die allemaal een eigen rol spelen in Lucky's reis naar acceptatie.

Alles draait om Stanton

De pracht van Lucky zit uiteindelijk in de bescheidenheid die de film anderhalf uur lang volhoudt. Hoewel het script komisch, tragisch en indrukwekkend is, blijft de focus altijd op het eentonige, maar niet verkeerde bestaan van de protagonist Lucky, en daardoor staat de film de prachtige performance van Harry Dean Stanton in zijn geheel toe. Gelukkig maar, want Stanton draagt het grootste deel van de film, en zijn verschijning verveelt nooit. Aan het eind vraag je je af of heel Lucky niet simpelweg in dienst staat van Stanton, en dat lijkt me een mooi afscheid.