Recensie 'Fremont'

De Afghaanse Donya kwam door haar rol als tolk voor het Amerikaanse leger in Kabul in aanmerking voor een visum voor de VS. Nu woont ze in Fremont, een kleine stad in Californië, en reist ze elke dag naar San Francisco om te werken in een familiebedrijf dat gelukskoekjes maakt. Ze slaapt slecht, verteerd door schuldgevoel en verlangen naar verbinding, maar werkt ondertussen hard aan het opbouwen van een nieuw leven.

Indrukwekkend debuut

Donya wordt geweldig gespeeld door Anaita Wali Zada, die in Fremont (2023) haar debuut maakt. Zada werkte tot 2021 als journalist in Afghanistan, tot ze moest vluchten voor de Taliban en asiel aanvroeg in de VS. Zonder deze voorkennis zou je geen seconde overwegen dat ze geen acteerervaring had, want haar vertolking van Donya is zo ontzettend sterk en treffend. Zonder poespas, met een eigenaardig soort humor en vooral veel mildheid zet ze een karakter neer dat gebukt gaat onder slapeloosheid en PTSS en tegelijkertijd blijft dromen van een beter leven. Haar tegenspelers zijn niemand minder dan Gregg Turkington in de rol van haar eigenzinnige psychiater en Jeremy Allen White als eenzame monteur met een James Dean-achtige uitstraling.

Cinematografisch kunstwerk

De regie van de film was in handen van Babak Jalali, die in zijn eerdere films Frontier Blues (2009) en Radio Dreams (2016) ook al in de thema's eenzaamheid, cultuurbotsingen en verlangen naar een beter leven dook. Fremont is zijn Amerikaanse debuut, en is zo ontzettend raak dat we alleen maar kunnen hopen dat hij op deze tour verder gaat. Minstens zo belangrijk voor de film is het werk van cinematograaf Laura Valladao. Ze schoot de film in zwart-wit en met veel aandacht voor lichtinval, wat prachtige beelden oplevert die goed passen bij het treurige en tegelijkertijd hoopvolle van de film. De statische shots en lange takes sluiten aan bij de emoties en innerlijke strijd van de personages. Dit wordt versterkt door de ingetogen maar doordringende soundtrack van componist Mahmood Schricker.

Dromen in korte zinnen

De stijl van de film doet denken aan Jim Jarmusch, en af en toe zelfs aan het vroege werk van Billy Wilder. De humor in Fremont is wel wat anders ingestoken en is minder expliciet. Het komische zit hem meer in de doodkalme, droge manier waarop Donya haar problemen confronteert en in kleine details op de werkvloer. Op die werkvloer verandert haar lot als ze een nieuwe rol krijgt als de schrijver van de geluksboodschappen in de koekjes. Haar baas ziet dat wel zitten, want "ze is een meisje vol met herinneringen." Herinneringen die ze zelf liever zou onderdrukken, overigens, maar ze pakt de kans aan en droomt vanaf dat moment verder via de korte boodschappen, die haar uiteindelijk veel verder brengen dan ze had durven dromen.

Fremont heeft weinig plot en weet toch heel veel te zeggen. We worden als kijker meegenomen in Donya's trage maar trefzekere herstel en zoektocht naar nieuwe herinneringen. Zowel door die thematiek als door de manier van filmen, wordt je als kijker herinnerd aan het feit dat de schoonheid van het leven zit in de kleine, ogenschijnlijk onbeduidende momenten. Het enige wat je moet doen is de boel ondergaan.