Recensie 'Corpus Christi'

Met Corpus Christi (2019) bevraagt Jan Komasa (ook de regisseur van de eveneens dit jaar verschenen Netflix-film The Hater) wat het betekent om gelovig te zijn. De rode draad in de film is de kracht van woorden en hoe daden zich daartoe verhouden. Omdat de film zowel kwaliteit als toegankelijkheid biedt, is het niet verrassend dat de film door Polen werd ingezonden voor de Academy Awards en de uiteindelijke nominaties voor Best International Feature Film haalde.

Toegankelijke karakterschets

Hoofdpersonage Daniel doet een taakstraf bij een houtbewerkingsbedrijf. Als hij wegloopt na bedreigd te zijn door een andere delictpleger en voor de grap het tenue van een priester aantrekt, wordt hij ineens echt voor priester aangezien. Prekend in het dorpskerkje ontdekt hij dat hij de gave heeft om bevlogen te spreken en weet hij precies zijn vinger op de zere plek in de gemeenschap te leggen. Voordat het zover is, krijgt de kijker wel een glimp van het geweld waartoe Daniel in staat is, maar wat hij precies heeft gedaan, blijft lang onduidelijk. Toch is het makkelijk om dit te vergeten, want de situatie waarin Daniel zich bevindt geeft hem eigenlijk geen andere keuze. Het is niet lastig om het goede in hem te zien wanneer hij de rol van priester op zich neemt. De kijker krijgt de sympathie voor het hoofdpersonage aangereikt en dat maakt de film toch toegankelijk. Daarom nodigt Corpus Christi maar beperkt uit tot reflectie en is minder memorabel dan had gekund.

Een nieuw acteertalent

Wat echter wel indruk maakt is het acteerwerk van hoofdrolspeler Bartosz Bielenia. Hij is zeer charmant en weet met grote en expressieve ogen veel emoties over te brengen. Nu getuigen sprekende ogen niet automatisch van groot acteertalent, maar Bielenia leunt zeker niet alleen daarop. Met subtiele lachjes of kleine zenuwtrekjes weet hij een overtuigend en integer personage neer te zetten en roept hij hoge verwachtingen op voor rollen die hij in de toekomst zal spelen.

Zijn acteertalent wordt ten volle benut door close-ups, prachtige belichting en kleurcontrasten. Het grootste gedeelte van de tijd baadt de film in een groenige gloed, maar bij lamplicht kleurt alles een warm oranje. Deze kleurkeuze plaatst twee werelden tegenover elkaar. Aan de ene kant staan het houtbedrijf en de kerk waar hypocrisie en regeltjes centraal staan. Aan de andere kant is de wereld waarin Daniel zich onbespied waant, decorum naast zich neerlegt en alcohol drinkt, lijntjes snuift en seks heeft.

Geen daden maar woorden

Corpus Christi roept vragen op rond hypocrisie die vooral mooi naar voren komt in de kleinere momenten. Zoals wanneer Daniel de biecht afneemt bij een vrouw die haar kind slaat en niet, of nee 'soms' rookt. In plaats van de vrouw op een traditionele manier boete te laten doen, zegt hij haar dat ze moet gaan fietsen met haar zoon en legt daarmee de nadruk op het menselijke aspect van het belang van goede relaties tussen ouders en kinderen. Geloof zit niet zozeer in regeltjes, maar in je gedrag. Dit illustreert een uitspraak die de priester doet die Daniel vervangt: "Veel mensen, weinig gelovigen". Woorden worden getoond als mogelijkheid om mensen te helpen, maar ook om je achter te verschuilen of mee aan te vallen. Het beste slaagt Corpus Christi erin om de verschillende manieren om het (religieuze) woord te gebruiken, genuanceerd neer te zetten.