Recensie 'Joe'

Nicolas Cage blinkt uit in deze heerlijke karakterstudie van een dorpje in het Amerikaanse Zuiden en een van zijn inwoners, met een verleden. Joe is eigenlijk de goedheid zelve, maar zijn temperament brengt hem telkens in de problemen.

Als Joe (Nicolas Cage) een onervaren politieagent afblaft, zijn pistool uit handen slaat en vervolgens doodleuk wegrijdt, verwacht je misschien een achtervolging met loeiende sirenes en een vuurgevecht. Maar dit is niet zo'n soort film. Regisseur David Gordon Green is meer geïnteresseerd in zijn personages dan in zijn plot. Na het betreffende incident komt de sheriff even buurten. Gezeten aan Joe's keukentafel maken ze een praatje en vertelt de sheriff op gemoedelijke toon dat hij niet is langsgekomen om hem te arresteren, maar zich wel afvraagt waarom Joe zo graag terug wil naar de gevangenis. Het groentje dat hem probeerde aan te houden heeft voorlopig wat kantoorwerk gekregen.

Versleten pick-up

Het leven in dit dorpje in het Amerikaanse Zuiden gaat weer verder. Het verleden van Joe lijkt bij iedereen in het dorp bekend te zijn. Buiten dat verblijf in de gevangenis krijgen we daar niet veel over te horen. Dat hoeft ook niet, want het spel van Nicolas Cage vertelt ons alles wat we moeten weten over Joe. Deze man deugt. Dat zie je vanaf het eerste moment dat hij het beeld binnenrijdt met zijn versleten pick-uptruck om de dagloners op te halen met wie hij in het bos werkt. Dit is geen uitbuiter, maar een voorman die zelf niet vies is van werk, eerlijk betaalt en met zijn jongens meedoet in het sarren van Junior, die gisteren was opgepakt nadat hij teveel gedronken had. Hij heeft een lach op zijn gezicht maar ook een vermoeide blik in de ogen, die verraadt dat zijn verleden zich af en toe aan hem opdringt.

Terloopse tragiek

David Gordon Green neemt ruim de tijd voor deze karakterstudie. Met name in Joe's contacten met zijn dorpsgenoten komt het personage tot leven. Het vriendelijke praatje met de lokale kruidenier, het respect dat hij krijgt als hij even voordoet hoe je een hert moet villen. Het is zijn temperament dat hem echter nogal eens in de problemen brengt. "Zelfbeheersing is wat me in leven houdt", zegt hij tegen Connie (Adriene Mishler), de jonge vrouw die af en toe de nacht bij hem doorbrengt. Een prachtige, terloopse tragiek komt naar voren in de kleine scènes tussen die twee: in het niemandsland tussen wat zij wil en wat hij kan bieden, tussen wat zij wil geven en hij kan accepteren.

In tegenstelling tot zijn vorige film Prince Avalanche, mag Green hier niet de hele speelduur besteden aan zijn personages en zijn geliefde Texaanse landschap. Er moet ook een plot worden afgewikkeld. Die wordt in werking gezet als Gary (Tye Sheridan) met zijn vader in het dorp arriveert, op zoek naar werk. Althans, Gary wil werken en wordt al snel in de ploeg van Joe opgenomen. Zijn vader is een klaploper met een gewelddadige inslag, die het geld dat Gary verdient, besteedt aan het onderhouden van zijn alcoholverslaving. Joe weet dat het verkeerd zal aflopen als hij zich hiermee gaat bemoeien. Maar tegen die tijd hebben we hem goed genoeg leren kennen om te weten dat hij de toekomst van Gary boven die van hemzelf zal plaatsen.