Recensie 'Anni felici'

Dit is een luchtig portret van een huwelijk in crisis, in het Italië van de jaren zeventig. Regisseur Daniele Luchetti laat zijn nostalgie de vrije loop, maar kan de ambitie die hij lijkt te hebben met zijn personages niet helemaal waarmaken.

Dat Anni felici deels autobiografisch is wordt duidelijk als de jonge Dario een Super8-camera cadeau krijgt en talent blijkt te hebben voor het vastleggen van allerlei familietaferelen op film. De Super8-beelden die we zien blijken te zijn opgenomen met de camera die regisseur Daniele Luchetti veertig jaar geleden van zijn ouders kreeg voor zijn eindexamen. Maar in hoeverre het gezin dat we in deze film zien echt is gebaseerd op zijn eigen familie, daar laat Luchetti zich niet over uit. Het ging hem niet zo zeer om de feiten, zegt hij, maar om het oproepen van een bepaald gevoel over een tijd die achteraf gezien een van de meest gelukkige uit zijn leven was.

Vrouwentorso's

Het is de zomer van 1974. Dario en zijn broertje Paolo hangen wat rond in het atelier van hun vader Guido (Kim Rossi Stuart). Hij dirigeert ze naar buiten en gooit de deur dicht als hij aan de slag gaat met Michelle, het jonge model van wie hij het lichaam insmeert met gips om een mal te maken voor zijn kunstwerk. Hij drukt de jongens op het hart om niets te vertellen aan hun moeder Serena (Micaela Ramazzotti) over Michelle of de andere bevallige jonge vrouwen die de deur van zijn atelier platlopen. Maar als Serena met de kinderen een bezoek brengt aan de galerie waar het werk van Guido staat tentoongesteld – kleurrijke lampen in de vorm van vrouwentorso's – weet de jonge Paolo feilloos de namen te noemen van de modellen die bij de lichamen horen en heeft papa het nodige uit te leggen.

Feministisch zomerkamp

Guido is een gemankeerd kunstenaar. Hij probeert uit alle macht non-conformistisch te zijn, maar zijn kunst is niet meer dan een verzameling citaten van andere, originelere geesten, de mannen waarover hij les geeft op de kunstacademie: Piero Manzoni, Yves Klein. Het gebrek aan oorspronkelijkheid van zijn werk wordt hem genadeloos ingewreven door een kunstcriticus na een performance die op een deceptie uitdraait. Intussen leert zijn vrouw de galeriehoudster Helke (Martina Gedeck) beter kennen, die haar uitdaagt om zich af te vragen wat ze eigenlijk zelf wil. Als gebaar van onafhankelijkheid vertrekt Serena met Helke naar een soort feministisch zomerkamp in Zuid-Frankrijk.

Het voelt alsof Luchetti de ambities die hij had met deze film slechts ten dele heeft kunnen verwezenlijken. Het personage van Guido is in potentie de drager van interessante vragen over de bourgeoisie versus de artiest, authenticiteit versus namaak. Maar hoewel de film veel tijd besteed aan zijn kunstenaarschap komt daar geen coherent idee uit naar voren. Blijft over een prettig voortkabbelend portret van een gezin, niet heel oorspronkelijk of indringend in zijn thematiek of in de sfeer die wordt opgeroepen. Het meest raak in Anni felici zijn de twee broertjes, de getuigen van alles wat er met hun ouders gebeurt. Vooral de jonge Paolo blijft er heerlijk nuchter onder en zorgt met zijn spontane commentaar voor een aantal mooie komische momenten. Die lichte toon van Anni felici is wat beklijft: het gevoel dat een huwelijkscrisis niet het einde van de wereld is.