Recensie 'Suzanne'

Een reis door het leven van het titelpersonage roept vragen op over familie, noodlot en de lijn van ouders naar kinderen. Deze prachtige 'biopic van een onbekende vrouw' wordt gedragen door hoofdrolspeelster Sara Forestier.

Tijdens de aftiteling van Suzanne horen we het gelijknamige nummer van Leonard Cohen, in een prachtige uitvoering van Nina Simone. "And you want to travel with her", zingt Simone, waarmee eigenlijk alles is gezegd over deze film. Het is een reis door een leven, bij tijd en wijle hartverscheurend mooi, die zich uitstrekt over 25 jaar. Een biopic van een onbekende vrouw, heeft regisseur Katell Quillévéré de film ook wel genoemd. We zijn getuige van een leven met de nodige duistere kanten. Dat dit toch geen zwaarmoedige film is geworden, is grotendeels te danken aan de actrice die Suzanne speelt, Sara Forestier. Zonder Forestier was deze reis een stuk minder aangenaam geworden. Zij levert hier een krachttoer af door een vrouw neer te zetten die volledig haar eigen kompas volgt, vaak ten koste van haar omgeving, en van wie we de motivatie niet altijd begrijpen. Toch blijven we haar het beste gunnen.

Beproeving

De film speelt zich af in Marseille, waar Suzanne opgroeit met haar vader (gespeeld door François Damiens) en haar zus (Adèle Haenel). De moeder is de grote afwezige. Zij stierf toen de meisjes jong waren. We zien dat de vader, vrachtwagenchauffeur, worstelt met het runnen van het huishouden in zijn eentje. Maar we zien ook de sterke band tussen het drietal. Een eerste beproeving volgt als Suzanne op jonge leeftijd zwanger raakt. De manier waarop Quillévéré omgaat met die zwangerschap karakteriseert de stijl van de jonge Franse filmmaker. Ze blijft weg bij wat we als kijker verwachten. We krijgen geen ruzie met een onwillige tienervader te zien of beelden van een puffende Suzanne tijdens de bevalling. Nee, de film springt een aantal jaren vooruit in de tijd. Daar zien we Suzanne plots met een zoontje, Charlie, die dan al net zo makkelijk deel is geworden van het leven van Suzanne als van dat van haar zus en vader. Over de vader van het jongetje horen we niets.

Treffend

In de loop van de film maken we een aantal keren zo'n sprong in de tijd, waarbij de regisseur ons dwingt om cruciale gebeurtenissen zelf in te vullen. Quillévéré heeft haar scenario, dat ze schreef samen met Mariette Désert, heel knap opgebouwd rond een verzameling van dit soort scènes. De situaties die ze laat zien zijn dusdanig treffend dat er niet veel tekst of inleiding nodig is om ons te laten begrijpen wat er aan de hand is. Suzanne roept vragen op over familie, over noodlot en over de lijn die loopt van ouders naar kinderen. Wat geef je door, bewust of onbewust? Wat bepaalt dat ons leven een ongelukkige afslag neemt? Zijn dat sociale omstandigheden of is het iets anders?

Tegen het einde van de film zien we Suzannes zoon, inmiddels een tiener, met vrienden dansen op hiphopmuziek. Bij de opening van de film zagen we Suzanne als klein meisje in een dansvoorstelling. Wacht haar zoon eenzelfde lot? Op die vraag geeft de film geen antwoord, maar de toon bij de prachtige eindbeelden is er een van hoop.