Recensie 'Parkland'

Parkland volgt de impact die de moord op Kennedy had op de levens van een aantal Amerikanen die op de een of andere manier bij de nasleep betrokken raakten. Dit keer eens zonder samenzweringstheorieën.

De moord op John F. Kennedy heeft in de loop der jaren veel werk verschaft aan complotdenkers, waarbij Oliver Stone's JFK uit 1991 een belangrijke duit in het zakje deed. Maar het lijkt erop dat in de Amerikaanse populaire cultuur de samenzweringstheorieën plaats maken voor een meer nuchtere beschouwing van de feiten. De fascinatie verschuift van politieke machinaties waar we geen grip op hebben naar het effect dat die gebeurtenis had op het leven van doorsnee Amerikanen. De manier waarop de aanslag op JFK een plek kreeg in de serie Mad Men en in de film The Butler was daarbij tekenend. Ook in Parkland – het zelfverzekerde regiedebuut van Peter Landesman – blijven we verstoken van samenzweringen. En dat werkt erg verfrissend.

Gefaald

Landesman illustreert met deze film de woorden die de legendarische Amerikaanse nieuwslezer Walter Cronkite sprak toen hij het journaal afsloot op de dag van Kennedy's begrafenis: "Vanavond zullen er niet veel Amerikanen zijn die naar bed gaan zonder het gevoel dat ze op de een of andere manier gefaald hebben." Parkland volgt een aantal van die Amerikanen. Het zijn stuk voor stuk mensen die vrij direct betrokken waren bij wat er op die dag in november 1963 gebeurde, maar van wie het verhaal nooit echt verteld is. Zo is daar Abraham Zapruder (gespeeld door Paul Giamatti), de man van het befaamde filmpje. We volgen Robert Oswald (James Badge Dale), de broer van de schutter. En we zien Jim Carrico (Zac Efron), de jonge chirurg die dienst heeft op het moment dat de dodelijk gewonde Kennedy het Parkland ziekenhuis in Dallas wordt binnengebracht.

Iconische beelden

Dat moment komt al vrij snel in de film, want Peter Landesman – die naast de regie ook het scenario verzorgde, op basis van een boek van Vincent Bugliosi – voelt heel goed aan dat zijn kijkers de feiten en een aantal iconische beelden scherp op het netvlies hebben. De echt centrale momenten van die dagen vinden op de achtergrond plaats, vrijwel buiten het zicht van de camera. Het is de filmmaker vooral te doen om wat er met zijn hoofdpersonen gebeurt als de fatale schoten eenmaal zijn gelost. Hun ontzetting en hun handelen wordt vastgelegd door de zwervende camera van Barry Ackroyd. Ackroyds directe stijl (hij deed onder meer The Hurt Locker en Captain Phillips) maakt dat we, ondanks de setting van de jaren zestig, qua tempo en gevoel dichter bij 24 zitten dan bij Mad Men.

Parkland heeft een prettige kleinschaligheid. Er wordt niet gepoogd grote, politieke thema's aan te snijden of menselijke emoties onnodig in een groter kader te plaatsen. De film brengt een wereldschokkende gebeurtenis terug naar de proporties van een aantal individuele levens. Als Abe Zapruder voor het eerst het filmpje dat hij maakte van de aanslag laat zien aan de secret service – wij zien het als kijker alleen in de reflectie van zijn brillenglazen – moet hij zich verontschuldigen omdat er beelden langskomen van zijn kleinkinderen. Hij was vergeten dat die ook op het rolletje stonden. De journalist die erbij is stelt hem gerust. "Het is uw leven, meneer Zapruder. En het ziet eruit als een goed leven."