Recensie 'Nebraska'

Woody is ervan overtuigd dat er een hoofdprijs op hem ligt te wachten op het hoofdkantoor van een postorderbedrijf. Zijn zoon David weet dat dit maar een marketingtruc is, maar is geen partij voor de koppige Woody en stapt uiteindelijk toch maar met hem in de auto.

Er is geen computer te bekennen op het kantoor van de Hawthorne Republican, het lokale krantje waar David (Will Forte) komt vertellen dat zijn vader Woody (Bruce Dern) niet echt een miljoen dollar heeft gewonnen en dat een interview met de gelukkige prijswinnaar dus weinig zin heeft. Als het oude vrouwtje dat in haar eentje de krant runt aan David een oud artikel over zijn vader wil laten zien grijpt ze niet naar een toetsenbord en zelfs niet naar een microfiche. Ze schuifelt naar een achteraf kamertje en komt tevoorschijn met een gigantisch boek met oude kranten. Dit is het Amerikaanse Middenwesten, waar het in dit soort kleine dorpjes lijkt alsof de tijd heeft stilgestaan. De mensen zijn oud, de winkelpanden staan leeg en de enige tekenen van bedrijvigheid zijn graansilo's en goederentreinen.

Gewoon hard werken

Net als in About Schmidt kijkt regisseur Alexander Payne in Nebraska met een bezorgde, doch sympathieke blik naar dit deel van de VS, waar hij zelf geboren is. Hij constateert dat de Amerikaanse levensstijl van gewoon hard werken, netjes belasting betalen en met je pick-up truck naar de karaoke-avond in het lokale steakhouse rijden weinig toekomst heeft. De crisis heeft in deze streek genadeloos toegeslagen. En als je wilt kun je het verhaal dat hier verteld wordt als een parabel over die crisis zien, waarvan de oorsprong lag bij veel te dure hypotheken die werden gesleten aan goedgelovige huizenkopers.

Miljoen dollar

"Mijn vader gelooft gewoon de dingen die hem verteld worden," zegt David aan het einde van hun reis. Hij is dan met zijn vader naar Lincoln, Nebraska gereden om daar de miljoen dollar op te halen die Woody gewonnen denkt te hebben. David weet heel goed dat dit gewoon een truc is van een postorderbedrijf om klanten te werven en dat die geldprijs niet echt op ze ligt te wachten. Maar nadat zijn vader een paar keer begonnen is de reis te voet af te leggen – in zijn onvaste, voorovergebogen tred – besluit hij toch maar met hem in de auto te stappen. Onderweg maken ze een tussenstop in Hawthorne, waar Woody is opgegroeid, en daar gaat het verhaal over de miljoen dollar een heel eigen leven leiden.

Nebraska is in zwart-wit geschoten, hetgeen het troosteloze landschap en de grijze koppen nog wat extra vlak en grauw maakt. Toch is dit geen deerniswekkende film. Alexander Payne blijft de humor en soms de absurditeit zien in de alledaagse situaties die hij toont. Als David en Woody tijdens hun reis naar Lincoln een tussenstop maken bij tante Martha volgt een scène waarin een hele huiskamer vol mannen met een doodse blik naar het football zit te kijken op tv. Ondertussen worden nietszeggende gesprekjes gevoerd zonder de blik van het scherm af te wenden. "Rijd jij nog steeds die Chevy Impala?" (lange pauze) "Ik heb nooit een Impala gehad."