Recensie 'The Sea of Trees'

In 2015 werd The Sea of Trees genadeloos afgebrand bij het prestigieuze filmfestival van Cannes waar de aftiteling begeleid werd door boe-geroep uit het publiek. De critici waren absoluut niet te spreken over de nieuwe dramafilm van regisseur Gus van Sant (Good Will Hunting, Milk). De vraag is in hoeverre de kritiek terecht is.

Aokigahara

De film vertelt het verhaal van Arthur Brennan, gespeeld door Matthew McConaughey (The Wolf of Wall Street, Interstellar), die naar het zelfmoordbos Aokigahara reist om zijn leven te beëindigen. Wanneer hij dit probeert komt hij de verwarde Japanner Takumi (Ken Watanabe; Batman Begins, Inception) tegen die af heeft gezien van zijn poging, maar de weg terug niet meer kan vinden. Arthur besluit de man te helpen en er volgt een spannende, emotionele reis door het bos waarin hij reflecteert op de dingen die hem naar Aokigahara hebben gebracht. Het is een mooi verhaal, maar eerlijk is eerlijk, erg origineel is The Sea of Trees niet. De trailer vertelt je alles wat je moet weten, al geeft deze geen juist beeld van de film die grenst aan fantasie en vooral gedomineerd wordt door het bos dat een personage op zichzelf wordt.

Cliché of truïsme?

Er is veel commentaar op het gebrek aan originaliteit en diepgang. Daarnaast vormt ook de melodramatische aard van de film een groot kritiekpunt, waarbij het plot, het acteerwerk en de dweperige muziek allemaal genoemd worden. De kritiek is niet geheel onterecht. Het verhaal is standaard, de zogenaamde plottwists zijn zeer voorspelbaar en de film moet het voor een groot deel hebben van emotie gebaseerd op de thema’s spijt en verlies. Ook kan men vraagtekens zetten bij de manier waarop Takumi in de film wordt neergezet. Hij is het ultieme cliché van de wijze, spirituele Aziaat die de nuchtere Westerling op zijn spirituele pad begeleidt. Arthur en zijn vrouw Joan, gespeeld door Naomi Watts (King Kong, Allegiant), vormen evengoed een maar al te bekend plaatje. Het zijn de egoïstische, overspelige man en zijn verwijtende, alcoholistische vrouw gevangen in een ongelukkig huwelijk. Dat is alles wat de kijker moet weten en alles wat de kijker te weten krijgt. Clichés zijn echter niet voor niets cliché en misschien is het juist de banaliteit van de personages en hun levens die de nadruk leggen op de boodschap die, hoe voor de hand liggend ook, er nog altijd toe lijkt te doen.

Een duister sprookje

Wanneer men het idee loslaat dat een verhaal uniek moet zijn heeft The Sea of Trees genoeg te bieden. Het bos wordt geïntroduceerd onder het zachte geluid van een ruisende zee en het bladerdak verandert in groene golven die zich eindeloos uitstrekken en opgaan in de horizon. De aarde onder Arthurs voeten verandert in de bodem van een oceaan waar drenkelingen rusten omringd door schoenen, fotolijstjes en verlaten speelgoed. De regisseur maakt van Aokigahara een spookachtig sprookjesoord waar verloren zielen zich in leven en dood weer hervinden. Het bos is een levend iets dat zich kan vormen naar een paradijs of naar een mysterieus labyrint. The Sea of Trees creëert met momenten een haast kafkaësk gevoel van verwarring maar doet nog het meeste aan als een donkere Miyazaki-film (Spirited Away, Howl’s Moving Castle). De sprookjesachtige motieven gecombineerd met prachtige shots en sentimentele muziek maken het een mooie film voor dramaliefhebbers.